Ο ρόλος του διαιτητή στο ερασιτεχνικό βόλει!!!

Αγαπητέ κύριε Πρόεδρε, αγαπητές και αγαπητοί φίλοι,

Πρώτα απ’ όλα θα ήθελα να συγχαρώ τον Πρόεδρο και το Δ.Σ. της Ε.Ο.ΠΕ. για την πρωτοβουλία διοργάνωσης της σημερινής ημερίδας και να τους ευχαριστήσω θερμά για την πρόσκληση να είμαι ομιλητής.

Αδιαμφισβήτητα, το αθλητικό σωματείο αποτελεί το «κύτταρο» του αθλητισμού, την αρχική μονάδα συγκέντρωσης των αθλουμένων και όπως ακριβώς τα υγιή κύτταρα εξασφαλίζουν την υγεία σε έναν οργανισμό, έτσι και τα υγιή αθλητικά σωματεία εξασφαλίζουν υγιές, βιώσιμο και αναπτυσσόμενο αθλητικό σύστημα σε μια χώρα.

Επίσης κοινή παραδοχή αποτελεί ότι ο «πυρήνας» των κυττάρων είναι ο ερασιτεχνικός αθλητισμός, οι μορφές εκείνες άθλησης που δίνουν τη δυνατότητα σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού, και ειδικά στη νεολαία, να αθληθεί στο πλαίσιο του «ευ αγωνίζεσθαι», χωρίς το κυνήγι του πρωταθλητισμού και χωρίς σκοπιμότητες, μορφές άθλησης που συμβάλλουν αποφασιστικά στη βελτίωση της σωματικής και ψυχικής υγείας όσων αθλούνται.

Ας έρθουμε όμως στη σημερινή ελληνική πραγματικότητα, στην Ελλάδα του σήμερα, στην Ελλάδα της κρίσης. Στον αθλητισμό ο αντίκτυπος της οικονομικής κρίσης είναι ιδιαίτερα ισχυρός. Πολλά σωματεία αντιμετωπίζουν προβλήματα βιωσιμότητας, στις αθλητικές εγκαταστάσεις, παρουσιάζονται προβλήματα λειτουργίας και συντήρησης, ομάδες αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την αγωνιστική δράση για οικονομικούς λόγους. Άλλωστε παρόμοια γεγονότα βιώσαμε και στο άθλημά μας.

Και ασφαλώς θα αναρωτιέστε ποιος είναι ο ρόλος του διαιτητή σε αυτό το πλαίσιο, όπως άλλωστε λέει και ο τίτλος της εισήγησής μου. Επιτρέψτε μου να σας πω ότι ο διαιτητής του βόλεϊ είναι ένας «ερασιτέχνης, από τον οποίο οι πάντες έχουν επαγγελματικές απαιτήσεις». Και να το εξηγήσω: ο διαιτητής του βόλεϊ είναι ερασιτέχνης, γιατί κανείς μας δεν έχει ως επάγγελμα τη διαιτησία, κανείς δεν βγάζει τα προς το ζην από τη διαιτησία, όλοι όμως έχουν από εμάς την απαίτηση να είμαστε αλάνθαστοι, ακριβοδίκαιοι, να παίρνουμε τη σωστή απόφαση και μάλιστα μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου από την ολοκλήρωση μιας φάσης. Γι’ αυτό και αν συναναστραφείτε διαιτητές βόλεϊ, θα διαπιστώσετε ότι προσέχουν να είναι ξεκούραστοι, να έχουν σωστή διατροφή, ύπνο και φυσικά να ξέρουν καλά τους κανονισμούς. Επίσης, θα διαπιστώσετε ότι συζητούν ώρες ολόκληρες για βόλεϊ, ότι πηγαίνουν να παρακολουθήσουν αγώνες βόλεϊ, ότι παρακολουθούν από την τηλεόραση ή το ίντερνετ σημαντικές διεθνείς διοργανώσεις, ότι κάνουν μηνιαίες επιμορφωτικές συγκεντρώσεις. Ξέρετε όλοι ότι «ο διαιτητής δεν δικαιούται να κάνει λάθη», κανένας δεν θα κατηγορήσει μια αθλήτρια, έναν αθλητή γιατί έχασε ένα σερβίς, κανένας δεν θα κατηγορήσει μια προπονήτρια, έναν προπονητή ότι άργησε να πάρει τάιμ άουτ, όλοι όμως θα πουν ότι οι διαιτητές έπρεπε να δουν ένα μπλοκ άουτ, όσο «ψιλό» κι αν ήταν.

Στο ελληνικό βόλεϊ σήμερα λοιπόν, οι διαιτητές είναι εθελοντές, προσφέρουν ατελείωτες ώρες, χωρίς ουσιαστική αμοιβή, σε κάποιες περιπτώσεις χωρίς καν να τους καλύπτονται τα έξοδα μετακίνησης. Ξέρετε, πριν από λίγα χρόνια κάποιοι μας είχαν αποκαλέσει «χορηγούς» του αθλήματος. Επιτρέψτε μου να πω ότι για χορηγό ξέρω κάποιον που τον βάζουν στα επίσημα, του καλομιλάνε όλοι, τον ευχαριστούν και όχι κάποιον πάνω σε μια σκάλα που ιδρωκοπάει μην του φύγει καμιά φάση και που «τ’ ακούει» από την εξέδρα.

Σίγουρα, θα ήμουν αγνώμων, αν δεν έλεγα ότι από πέρσι, χάρη στην καλή συνεργασία ΕΟΠΕ-ΟΔΒΕ καθιερώθηκε η καταβολή των οδοιπορικών εξόδων διαιτησίας από το γηπεδούχο σωματείο για τους αγώνες εθνικών και τοπικών κατηγοριών ανδρών-γυναικών. Και σίγουρα, οφείλουμε ένα μεγάλο «ευχαριστώ» στους ανιδιοτελείς παράγοντες που «ματώνουν» για να καλύψουν τα έξοδα διαιτησίας. Θα ‘θελα όμως, να σκεφτούμε όλοι και να πούμε και ένα μεγάλο «ευχαριστώ» και ένα μεγάλο «μπράβο» στον ανώνυμο διαιτητή, κυρίως των τοπικών κατηγοριών, που θυσιάζει τον ελεύθερο χρόνο του για να μπορούν να διεξάγονται αγώνες βόλεϊ, ειδικά των αναπτυξιακών πρωταθλημάτων, για να μπορούν να παίζουν τα κοριτσάκια και τα αγοράκια βόλεϊ, για να αναδεικνύεται η κοινωνική διάσταση του αθλητισμού και αυτός ο νέος, κατά κανόνα, διαιτητής να μην έχει πληρωθεί για τα έξοδά του για κανέναν ή για ελάχιστους αγώνες φετινών αναπτυξιακών πρωταθλημάτων και συγχρόνως, να υπάρχουν και οφειλές από παλιότερες χρονιές.

Ποιος είναι λοιπόν ο ρόλος του διαιτητή στο πλαίσιο της σημερινής κατάστασης του ελληνικού βόλεϊ, του ελληνικού αθλητισμού, της ελληνικής πραγματικότητας γενικότερα; Ας αρχίσω από τα αναπτυξιακά πρωταθλήματα. Στις κατηγορίες παίδων-κορασίδων, εφήβων-νεανίδων, παμπαίδων-παγκορασίδων ο ρόλος του διαιτητή είναι και παιδαγωγικός, είναι να βοηθήσει στο να διδαχτούν τα παιδιά το πνεύμα του «ευ αγωνίζεσθαι», αλλά και να κατανοηθεί σε βάθος η ορθή ερμηνεία και εφαρμογή των κανονισμών του αθλήματός μας. Γι’ αυτό άλλωστε και θεωρούμε απαραίτητη την ύπαρξη διαιτητών σε όλες τις «μικρές» κατηγορίες.

Στις κατηγορίες ανδρών-γυναικών ο κύριος ρόλος του διαιτητή είναι αυτός της ορθής εφαρμογής των κανονισμών, της απονομής του δικαίου και της ίσης μεταχείρισης των αγωνιζομένων. Αυτό είναι σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό φανερό στα πρωταθλήματα ανώτερων κατηγοριών και στη χώρα μας. Εκεί που σε ένα ημι-επαγγελματικό (για να μην πω επαγγελματικό) πλαίσιο οι απαιτήσεις από τους διαιτητές είναι πολύ ψηλές και θεωρούμε ότι ανάλογες του πλαισίου και των απαιτήσεων πρέπει να είναι και οι αποζημιώσεις τους. Και θέλω ένα πράγμα να σας διαβεβαιώσω σε όλα τα επίπεδα της διαιτησίας στο ελληνικό βόλεϊ, μπορεί να υπάρχουν λάθη, δεν υπάρχουν όμως σκοπιμότητες. Εξάλλου, το πόσο ψηλό είναι το επίπεδο της ελληνικής διαιτησίας φαίνεται από το γεγονός ότι οι Έλληνες διεθνείς διαιτητές ορίζονται και διαιτητεύουν με επιτυχία στις σημαντικότερες διοργανώσεις σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο.

Για να φτάσει όμως ένας διαιτητής σε ψηλό επίπεδο χρειάζεται χρόνος, χρειάζεται να διαιτητεύσει σε δεκάδες αγώνες αναπτυξιακών και τοπικών πρωταθλημάτων, να έχει το ρόλο του σημειωτή και του επόπτη, να παρακολουθήσει άλλους αγώνες, πριν μπορέσει να διαιτητεύσει με σιγουριά σε επίπεδο εθνικών πρωταθλημάτων. Και χρειάζεται όλοι οι φορείς (ΕΟΠΕ, ΚΕΔ, ΕΣΑΠ, ΟΔΒΕ, Σύνδεσμοι) να επενδύσουμε στην επιμόρφωση των διαιτητών, για να υπάρξει ανάπτυξη. Χρειάζεται να επενδύσουμε στη λειτουργία σχολών διαιτησίας σε κάθε μέρος της Ελλάδας που υπάρχει σωματείο βόλεϊ, αλλά και στην επιμόρφωση των διαιτητών, ειδικά της περιφέρειας και πάνω από όλα να δώσουμε ευκαιρίες στους διαιτητές της περιφέρειας να αποκτήσουν εμπειρίες σε υψηλό επίπεδο, ανοίγοντας τις μετακινήσεις και δείχνοντας εμπιστοσύνη στους ορισμούς στους ανθρώπους που κρατάνε ζωντανό το βόλεϊ στην περιφέρεια.

Βέβαια, είναι αυτονόητο ότι για να ανθίσει η διαιτησία είναι απαραίτητο να τηρούνται οι ισχύοντες αθλητικοί νόμοι και κανονισμοί που προβλέπουν διακριτούς ρόλους και καθήκοντα για την ομοσπονδία του αθλήματος, την ομοσπονδία διαιτητών, την ΚΕΔ, τις Επιτροπές Διαιτησίας Ενώσεων και τους Συνδέσμους. Πρέπει να καταλάβουμε όλοι μας ότι είμαστε συνεργάτες και μόνο όλοι μαζί θα μπορέσουμε, ειδικά στην περίοδο της κρίσης που ζούμε, να καταφέρουμε να κρατήσουμε το άθλημα που αγαπάμε, το ελληνικό βόλεϊ, όρθιο.

Αγαπητές και αγαπητοί σύνεδροι, θα ‘θελα κλείνοντας απευθυνόμενος σε σας, που είστε εκπρόσωποι σωματείων να σας θυμίσω ότι ο διαιτητής είναι ένας κρίκος της αλυσίδας του ελληνικού βόλεϊ, θα ‘θελα να σας ζητήσω να αντιμετωπίζετε τη διαιτησία όχι σαν περιττό έξοδο ή σαν αναγκαίο κακό, αλλά ως λειτούργημα που εξασφαλίζει την ομαλή διεξαγωγή των αγώνων και την πρόοδο του αθλήματός μας.

Κύριε Πρόεδρε, αγαπητές κυρίες, κύριοι του Δ.Σ. της ΕΟΠΕ για μια ακόμα φορά συγχαρητήρια για την πρωτοβουλία για τη σημερινή ημερίδα.

Σας ευχαριστώ που με ακούσατε!!!!

Από την ημερίδα της ΕΟΠΕ για το ερασιτεχνικό βόλει .(Κατερίνη 26-5-2012)